اسید آمینه یا آمینواسید در شیمی به هر مولکولی که شامل گروههای کاربردی آمینه و کربوکسیلیک اسید است گفته میشود. اسید آمینه یکای تشکیلدهنده پروتئین است. اسیدهای آمینه در هنگام ساختهشدن پروتئینها از RNA پیام بر یا mRNA به یکدیگر میپیوندند.
در زیستشیمی به اسیدهای آلفاآمینو یعنی آن اسید آمینههایی که در آنها گروههای آمین و کربوکسیل هر دو به کربنی یگانه چسبیدهاند اسید آمینه میگویند. آنها تنها به یک دسته تقسیم میشوند.
هر اسید آمینه، از یک کربن نامتقارن به نام کربن α تشکیل یافتهاست که با چهار گروه مختلف کربوکسیل (COOH) اتم هیدروژن، گروه آمینه بازی (NH۲-) و یک زنجیره غیر جانبی (R-) پیوند برقرار میکند. ریشه R ممکن است یک زنجیره کربنی یا یک حلقه کربنی باشد. عوامل دیگری مانند الکل، آمین، کربوکسیل و نیز گوگرد میتوانند در ساختمان ریشه R شرکت کنند. زنجیره جانبی خود چندین اتم کربن دارد و آنها را به ترتیبی که از کربن آلفا، فاصله میگیرند، با حروف بتا (β)، گاما (γ) و دلتا (δ) نشان میدهند. اگر در حالی که عامل COOH روی کربن آلفا قرار داد عامل NH۲ روی کربنهایی غیر آلفا قرار گیرد. نوع اسید آمینه به β، γ یا δ تغییر خواهد کرد. اسیدهای آمینه آزاد به مقدار بسیار ناچیز در سلولها وجود دارند. بیشتر اسیدهای آمینه آلفا در سنتز پروتئین شرکت میکنند، در صورتی که اسیدهای آمینه بتا، گاما و دلتا واسطههای شیمیایی هستند. بیشتر اسیدهای آمینه در pH هفت به صورت دو قطبی در میآیند یعنی گروه NH۲ پروتون میگیرد و گروه COOH هیدروژن خود را از دست میدهد و به صورت –COO- در میآید. زنجیره جانبی (گروه) R برای پروتئینها میتواند یکی از ۲۰ حالت مختلف ممکن باشد و بدین ترتیب یک الفبای بیست حرفی برای ساخت پروتئینها بوجود میآید. این بیست اسید آمینه میتوانند با هر ترکیب و به هر تعداد در کنار هم آمده و به ساخت پروتئین منجر شوند.