تعریف شامپو موی سر
مولف : واحد تحقیق و توسعه شرکت تولیدی صحت
مو و پوست سر بطور معمول توسط ترشحات غدد چربی مربوطه ، نرم شده و این ترشح چربی از مو و پوست در مقابل اتلاف آب محافظت می کند و به موها درخشندگی می بخشد . از طرفی دیگر این لایه چربی مضراتی نیز دارد . خاک ، دوده وآلودگی های محیطی تمایل به چسبیدن به آن را دارند ،بنابراین شامپوی موی سر ترکیب مناسبی از مواد پاک کننده پایه و پاک کننده های ثانوی است که به همراه موادجانبی و کمکی، پوست و موی سر را به بدون ایجاد اثر نامطلوب پاک می کند و از آسیب رسیدن به کراتین مو و ترشح بیش ازحد چربی در پوست و مو و نهایتا از تحریکهای شدید پوستی جلوگیری می نماید. لایه بیرونی مو متشکل از سلولهای بلند و باریک است. لایه پوشش مو (caticular layer) علیرغم اینکه بخش کوچکی از حجم مو را تشکیل می دهد، اما وظیفه مهم آن، انسجام ماده داخل مو و محافظت از آن است. همچنین چگونگی و حالت این لایه بیرونی اهمیت بسزائی در ظاهر مو و نقش محافظتی آن دارد.
شامپوی مناسب
شامپوی مناسب بعد از پاک کردن و تمیزکردن پوست و مو ، اثر نامطلوبی به جا نمی گذارد و باعث براق شدن موها می شود. همچنین موها به راحتی آبکشی شده و شانه می شوند. علاوه براین ، یک شامپوی خوب باعث می شود بار الکتریکی در مو جمع نشود (یعنی هنگام شانه زدن موها به هوا بلند نشوند). بالاخره شامپونباید باعث تحریک چشم و پوست شود.
فرمول کلی
اکثر شامپوها دارای فرمول یکسان هستند به جز برخی که به فرمول اصلی شامپو، عصاره گیاهی نیز اضافه می شود و برخی دیگر که جهت مصارف درمانی (ضدشوره) فرمول متفاوتی دارند.
نظر پزشکان در مورد نوع شامپو
پزشکان متخصص پوست و مو ، اتفاق نظر دارند که نوع شامپو تاثیر چندانی در پیشگیری از ریزش مو ندارد. اما بدون شک اثرات مطلوب عصاره های گیاهی موجود در شامپوهای گیاهی را نمی توان نادیده گرفت و در اثر استفاده مداوم، نتیجه مورد نظر را بدست خواهد داد.
اجزای تشکیل دهنده شامپو عامل پاک کننده:
- عامل پاک کننده باعث جدا شدن ذرات چرک و کاهش چربی از سطح مو می شود.(مثال: تری اتانول آمین لوریل اتر سولفات )
- عامل تقویت کننده کف :عامل تقویت کننده کف (مثل بتائین)باعث ایجاد کف غلیظ و مقاوم می شود.
- عامل حالت دهنده : عامل حالت دهنده مو باعث می شود مو به آسانی شانه شود .
- عامل نگهدارنده :عامل نگهدارنده ، شامپو را در مقابل مواد آلوده محافظت می کند.
- مواد جانبی تشکیل دهنده شامپو: عامل صدفی کننده (مانند اتیلن گلایکول مونو استئارات واتیلن گلایکول دی استئارات)به شامپو شکل صدفی می دهد.
- عامل غلیظ کننده : عامل غلیظ کننده (مانند نمک طعام)باعث غلیظ شدن شامپو می شود .
- عوامل دیگر: عواملی که در بالا ذکر شد،مواد تشکیل دهنده عموم شامپوها می باشند.اما علاوه بر این مواد ، گاهی مواد دیگری نیز به شامپوها اضافه می شوند که ممکن است خواص آنها را متفاوت سازد.
چند نمونه از این مواد عبارتند از:
سدر: جهت تقویت مو و دفع شوره سرمناسب بوده و خاصیت ضدعفونی کنندگی را دارا می باشد. این ماده گیاهی مقاومت پوست را در مقابل عفونتهای پوستی افزایش می دهد.
بابونه: خاصیت ضد میکروبی و ضد قارچی و باعث روشن تر جلوه دادن مو می شود. همچنِِین تقوِیت کننده پوست و مو است.
حنا : حنا خاصیت ضد میکروبی داشته و برای رفع بیماری های پوستی مناسب است.
کتیرا : کتیرا خاصیت تقویت کنندگی برای پوست و مو ندارد و به منظورهای غِیرضروری مانند حالت دهندگی مو به شامپو اضافه می شود.
انواع شامپو بر اساس نوع مو
شامپو براساس نوع مو به چرب ، معمولی ،خشک تقسیم می شوند.
شامپوهای طبی
گفته شد که کارکرد و توانایی شامپوهای مختلف در حفظ موها تفاوت زیادی ندارد.اما برخی از شامپوها ساختمان متفاوتی دارند و کاربردهای آن بخصوص است ،مثل شامپوهایی که جنبه دارویی و طبی دارند. ازجمله این شامپوها می توان به شامپوهای ضد التهاب و ضد جوش ، شامپوهای ضد قارچ و ضد شوره ، شامپوهای درمان کننده جوش سر و شامپوهای التیام دهنده پوست و تسریع کننده ایجاد بافت اشاره نمود.