مولف: آقای مهندس احمد مصدر کارشناس ارشد شیمی , مشاور صنایع شوینده و آرایشی بهداشتی (ahmad.masdar@gmail.com , 0912-3115876)

تا کنون چند بار  و از چند نفر شنیده اید که استفاده از یک شامپو و به ویژه تعویض آن ریزش موها را زیاد کرده است؟یا برعکس چند بار دیده یا شنیده اید که یک شامپو از ریزش مو جلوگیری می کند؟ آیا واقعا یک شامپو می تواند باعث ریزش مو شود و یا از ریزش موی سر جلوگیری کند؟

از لحاظ علمی که قویترین مرجع برای واقعیتهاست، با قاطعیت می توان گفت که هیچ شامپویی نه باعث ریزش مو می شود و نه از ریزش آن جلوگیری می کند!

البته در پس پرده عجایبی هست! چندان بی ربط نیست هر گاه خانمی بگوید با تعویض شامپو ریزش موهای سرش بیشتر شده! این تناقض ناشی از چیست؟

موهای سر و بدن ۳ مرحله را می گذراند: رشد (آناژن) ، استراحت ( کاتاژن) و ریزش (تلوژن)

فاز رشد طولانی ترین مرحله بوده و برای موی سر حدود ۲ تا ۶ سال طول می کشد. معمولا ژنیتیک افراد تعیین کننده این زمان است. هر چه طولانی تر باشد، موی سر شخص بلند تر می شود. البته بعید است طولانی تر از یک و نیم متر شود. زمان رشد برای موهای ابرو، مژه و بدن خیلی کمتر از موی سر است. به همین دلیل این موها از چند سانت بلند تر نمی شوند. حدود ۹۰ % موها در این فاز قرار دارند.

زمانیکه موهای سر به فاز ریزش رسید در واقع از ریشه کنده شده و یک موی جدید به جای آن در حال رشد است. این فاز بین ۱ تا حداکثر ۱۰۰ روز طول می کشد و مو کاملا از پوست سر کنده شده و می ریزد. حدود ۱۰ % موهای سر در این فاز قرار دارند. یعنی ریزش روزانه کمتر از ۱۰۰ تار مو کاملا طبیعی است! جای خوشبختی است که از لحاظ آماری تمام موها با هم در فاز ریزش قرار نمی گیرند. در این صورت همگی در یک زمان می ریختند و شخص تا زمان رشد مجدد موهایش در تاسی کامل به سر می برد!

برگردیم به موضوع تناقض: تنها اتفاقی که با تعویض یک شامپو و یا تعویض برس می افتد شوکی است که به پوست سر و موهای در فاز ریزش وارد می شود و با عث می شود که به مدت حداکثر یک هفته ، ریزش موهای فاز ریزش بیشتر شود! همین! و این موضوع برای خانمها ترسناک است! در حالیکه این موها از دست رفته اند و حداکثر ۱۰۰ روز مهمان پوست سر شما هستند. اگر با تحریک ، ماساژ ، تعویض شامپو و یا هیجانات روحی و روانی زودتر بریزند باعث تاسی نخواهند شد.

شنیده اید گاهی گفته می شود فردی در اثر شوک روانی یک شبه موهایش سفید شده! موها یک شبه سفید نمی شود، اما گاهی یک شوک روانی باعث ریزش بسیاری از موهای مشکی فاز ریزش شده و نتیجه آن افزایش تراکم موهای سفید شخص میشود( که قبل از حادثه لابلای موهای مشکی گم بودند). تعبیر این موضوع، سپیدی یک شبه موهاست!

 رشد و سلامتی مو بستگی به سه عامل مهم دارد :

• تغذیه مناسب و کافی
• رعایت بهداشت
• فعالیت منظم غدد چربی

 ریزش مو ممکن است در اثر عوامل طبیعی و یا غیرطبیعی باشد.

 عوامل طبیعی ریزش مو عبارتست از: پیری و وراثت

 در خانواده‏ای که پدر یا مادر دچار طاسی یا کم‏موئی باشند معمولا فرزندان آن خانواده هم دچار کم‏موئی هستند. حدود ۸۵ % کم مویی به این دلیل است.

اما عوامل غیرطبیعی ریزشمو زیادند که به چند مورد شناخته شده اشاره می شود: استرس، کمبود پروتئین، اختلالات هورمونی، کمبود ویتامین B، کم کاری غده تیروئید،رژیم های سخت ، استروئیدهای ترکیبی، عفونت‏های قارچی، عوامل عفونی در هر نقطه بدن ،کم‏خونی ، زایمان‏های متعدد و حساب‏نشده ،آرایش و دستکاری بیش از حد مو و …

منابع:

www.pg.com/science/haircare/hair_twh_toc.htm

http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003246.htm

http://www.health.com/health/gallery/0,,20727114,00.html

http://en.wikipedia.org/wiki/Hair_loss

http://www.thenakedscientists.com/HTML/questions/question/3564/