مولف : واحد تحقیق و توسعه شرکت فیروز
آلانتوئین پودر کریستالی بدون بو و سفیدرنگ بوده که به عنوان یک ماده فعال در صنایع دارویی و آرایشی مورد استفاده قرار میگیرد. در سال 1935، رابینسون موفق به جداسازی آلانتوئین از منابع حیوانی به عنوان یک ماده فعال اصلی شد. سالهاست که آلانتوئین ب هعنوان ماده ای شناخته شده در ترمیم بافت آسیب دیده پوست، بکار میرود و از آنجائیکه مقادیر بالای آن در ارگانیسمهای گیاهی و حیوانی شناسایی شده، در طب سنتی کاربرد بسیاری داشته است. به تازگی افزودن آلانتوئین به پمادهای مورد استفاده در جراحی و درمانهای پوستی نیز مرسوم شده است.
نحوه عملکرد آلانتوئین
- تسریع تکثیر سلولی
چگونگی عملکرد آلانتوئین در بهبود زخم پیچیده است، به این ترتیب که ابتدا بافت مرده پوست برداشته میشود و محل زخم پاک میگردد، پس از آن تکثیر سلولی شتاب میگیرد که این امر منجر به رشد بافت سالم و نهایتا″تشکیل اپیدرم (سطحیترین لایه پوست) میگردد. در اکثر موارد، درد ناشی از زخم پس از اولین دفعات استفاده از آلانتوئین، از بین میرود. آلانتوئین همچنین خارش و زبری پوست را از بین میبرد. اخیرا“ مطالعات جدیدی بر روی تکثیر سلولی، با استفاده از روش فلورسانس صورت گرفته که نتایج حاکی از کاهش قابل توجه زمان تکثیر سلولی و سرعت بخشیدن به تکثیر سلولی با استفاده از یک کرم حاوی 0.5 درصد آلانتوئین میباشد.
- خاصیت کراتولیتیکی[ (اثر نرم کنندگی)
از آلانتوئین به عنوان یک ماده فعال و ایده ال با خاصیت کراتولیتیکی یاد میشود، به این معنا که استفاده از آلانتوئین بر روی پوست سالم صورت و بدن، باعث نرم و صاف شدن ظاهر آن میگردد. تاکنون جزئیات مکانیسم عمل آلانتوئین به طور کامل درک نشده است، اما اعتقاد بر این است که آلانتوئین باعث افزایش میزان لوکوسیتها (گلبولهای سفید) شده و جریان لنفاوی را نیز افزایش میدهد.
- تاثیر مفید بر حفظ رطوبت، از بین رفتن قرمزی و تسکین دهندگی پوست
یکی دیگر از ویژگیهای جالب آلانتوئین، تاثیرمفید آن بر حفظ رطوبت پوست میباشد. مطالعات جدید حاکی از آن است که استفاده از یک کرم حاوی 0.5 درصد آلانتوئین، قرمزی و خشکی پوست را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد. تسکیندهندگی پماد حاوی آلانتوئین نیز پس از تحریکات مکانیکی، شیمیایی (بهوسیله سورفکتانتها، سدیم دودسیل سولفات) و تحریک توسط UV مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان میدهد که استفاده از یک کرم حاوی 0.5 درصد آلانتوئین قرمزی پوست و از دست رفتن آب لایه اپیدرم پوست را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
استفاده در مصارف دارویی و درمان پوست
آلانتوئین دارای خواص پیشگیرانه و درمانی برجستهای میباشد و به علت سازگاری با انواع فرمولاسیون، در بسیاری از محصولات دارویی کاربرد دارد.افزودن آلانتوئین به پمادهای درمان زخم باعث تسریع بهبود زخم میگردد. این مساءله در درمان زخمهایی مانند بریدگی، خراش، خشکی پوست، زخمهایی که آهسته به درمان پاسخ میدهند یا زخمهای چرکی، زخمهای مقاوم به درمان با علل مختلف و زخمهای سوختگی (منشاء حرارتی یا تابش) مشهود میباشد. فیشر در مطالعات خود نشان داد که وازلین حاوی 5 درصد آلانتوئین در درمان زخم، پسوریازیس و رفع خشکی پوست موءثر میباشد. فرمولهای حاوی آلانتوئین همچنین در درمان اگزما، آماس پوست، تاولهای ناشی از گرمی در غشاء مخاطی دهان و هموروئید (بواسیر) موءثر میباشند.
استفاده در صنایع آرایشی و بهداشتی
استفاده از آلانتوئین در لوسیونهای دست و کرمهای صورت، زبری پوست را از بین میبرد و ترمیم بافت آسیبدیده را تسهیل مینماید. لی وان و همکارانش با بررسی یک لوسیون دست حاوی آلانتوئین، بر روی تعداد زیادی از زنانی که پوست آنها بهشدت آسیب دیده بود به این نتیجه دست یافتند که در 90 درصد از آنان، استفاده روزانه از لوسیون دست، باعث بهبودی کامل و برای 10 درصد باقیمانده، بهبود قابل توجهی در بافت پوست مشاهده شد. قسمتهایی از پوست صورت آقایان که بهدلیل اصلاح، آسیب دیده بود، پس از استفاده از محصول بعد از اصلاح حاوی آلانتوئین ترمیم شد. استفاده از فرمولاسیونهای حاوی آلانتوئین برای پوست حساس کودکان و نوزادان بسیار مناسب میباشد. در بسیاری از کرمها مانند کرمهای مغذی پوست وکرمهای روزانه و شب، محصولات مراقبت از لب، پودرهای با مصارف متنوع، لوسیونهای پس از آفتاب و دیگر فرمولاسیونهای آرایشی، وجود آلانتوئین تاثیر بهسزایی در درمان پوست دارد و حس آرامبخشی موءثری پس از مصرف ایجاد میکند. استفاده از آلانتوئین در رژلبها، دئودرانتها (ضدعرقها) و محصولات حمام آفتاب، باعث حفاظت از پوست شده و همچنین به علت خاصیت کراتولیتیک آن، به عنوان یک افزودنی مناسب در بسیاری از محصولات مراقبت از مو کاربرد دارد و در درمان شوره سر نیز مفید میباشد. آلانتوئین در درمان تاولهای ناشی از گرمی در غشاء مخاطی دهان نیز اثر مطلوبی دارد، بههمین دلیل به عنوان یک افزودنی قابل اطمینان در محصولات بهداشتی دهانشویه مورد استفاده قرار میگیرد.
حلالیت
آلانتوئین در فاز آبی محصولات آرایشی محلول و در روغنهای آرایشی نامحلول میباشد ضمنا″ از طریق آنالیز HPLC میتوان، میزان آلانتوئین موجود در محصولات آرایشی را تعیین نمود.
پایداری
آلانتوئین موجود در محلول آبی در محدوده pH ، بین 8-3 پایدار است اما اگرآلانتوئین موجود در این محیط و یا محیط بازی قوی گرم شود، تجزیه میگردد، ضمنا“در فرمولاسیونهای فاقد آب، آلانتوئین در شرایط نرمال قابل نگهداری میباشد.
مرجع:
1- Taking care of your costomer,s skin, Clariant, 2-10 ( 2003).