تصور کنید از کسی شنیده باشید که توسط میلیونها میکروارگانیسم احاطه شدهاید. در خانه، در محل کار، در ورزشگاه، حتی در طبیعت، هر روز و در همهجا با آنها مواجه هستید. ترسناک به نظر میرسد، اینطور نیست؟ این میکروارگانیسمها را ذرات بیولوژیکی هوا-برد[۱] و یا به اختصار، بیوآئروسل مینامند که به طور کلی تحت گروه آئروسل ها[۲] طبقهبندی میشوند. قبلاً این را شنیدهاید، درست است؟ به عنوان یک تازه کار، آئروسل ها (هواپخش) معمولاً به عنوان “سیستمهای کلوئیدی (مایع یا جامد) معلق در گاز (معمولا هوا)” تعریف میشوند.
اما این واقعا به چه معناست؟
شما هر روز با آئروسل ها در تماس هستید: دئودورانتها، دود سیگار، گرد و غبار و گازهای منتشر شده از اگزوزها. اینها همه آئروسل هایی هستند که ما دائماً با زندگی در محیط شهری با آنها مواجه هستیم. ما آنها را آئروسل های “ناشی از فعالیتهای انسانی (مصنوعی)[۳]” مینامیم. مکانهای اندکی در جهان عاری از آئروسل هستند و ما دائماً در حال استنشاق آنها هستیم. اما آئروسل ها از طبیعت نیز منشا میگیرند: مه، شن و ماسه، ذرات پراکنده در جنگلها و افشانههای دریا فقط چند نمونه از آنهاست. در طبیعت، ذرات بیولوژیکی تقریبا ۲۵ درصد از گرد و غبارهای هوا-برد را شامل میشوند. در مناطق شهری و تحت زراعت ، معمولاً این درصد بالاتر است.
بیو آئروسل یک آئروسل است که منشا آن ذرات بیولوژیکی متنوعی هستند. این دسته از آئروسل ها میتوانند هاگ قارچی، دانه گرده، اندوتوکسینها یا ذرات شوره حیوان باشند. بیو آئروسول ها ترکیبات پیچیدهای شامل چندین جزء هستند که میتوانند از مولکولهای آلی ساده (در ابعاد نانومتر)، ویروسها، باکتریها و هاگهای باکتریال، هاگهای کپک و قارچ، گرده (با قطر کوچک به اندازه ۱۰۰ میکرومتر) و لاشهی حیوانات و بقایای گیاهان (در اندازههای مختلف)، تشکیل شوند. تصور نقش حیاتی این بیوآئروسل ها در کارهای روزمره آزمایشگاهی آسان است.
تشکیل آئروسل[۴]، نه تنها از طریق هوا، اسپریکردن، بلکه از طریق تنفس، صحبت، سرفه و عطسهکردن نیز اتفاق میافتد. همچنین این فرآیند از طریق دیگر فعالیتهای آزمایشگاهی مانند حجمبرداری با استفاده از پیپت و سمپلر، سانتریفوژکردن، باز کردن آمپولها و تکان دادن و …. نیز اتفاق میافتد.