در این نوشته فرمول پایه برای دئودورانت استیکی یا همان مام صابونی ارائه شده است که میتوان از آن برای شروع کار استفاده کرد و در صورت تمایل تغییراتی جهت بهبود آن داد.
- حامل های آبدوست Hydrophilic Carriers: 50—80%
- آب Water: 15—20%
- ژلانت Gelling Agents (Gellants): 5 — 8%
- امولسیون ساز Clarifying Agents/Solubilizers: 0 — 6%
- نگهدارنده Antimicrobial Agents: 0 — 2%
- اسانس Fragrance (Parfum): 0 — 2%
- چلات یا چنگاله Chelating Agents (Chelants): 0 — 0.1%
- خنثی کننده Neutralizing Agent 0 — 0.01%
- آنتی اکسیدان Anti-oxidants 0 — 0.01%
- رنگ Colorants 0 — 0.001%
مواد تشکیل دهنده
حامل های آبدوست
سیستم حامل اولیه برای دئودورانت های معمولاً از یک یا چند گلیکول مانند پروپیلن گلیکول و یا دیپروپیلن گلیکول بسته به مقدار آب انتخاب می شود. تا قبل از تصویب منع استفاده از ترکیبات آلی فرار (VOCs) در محصولات آرایشی و بهداشتی، به طور معمول بجای گلیکول ها از الکل دناتوره شده (الکل SD) استفاده می شد. استفاده از این مواد موجب یک اقدام ضد میکروبی فوری شده و یک احساس خنک کننده فوری در فرد ایجاد می کند که برای برخی افراد یک حس بسیار عالی است. اما احتمال به وجود آمدن خارش را نیز دارد به خصوص اگر زیر بغل اخیراً تراشیده شده باشد.
ژلانت
به منظور تغلیظ یا ژلی کردن فرمولاسیون مام می توان از سدیم استئارات استفاده کرد. معمولا در فرمولاسیون مام هایی که حاوی الکل است از نمک های اسید استئاریک مانند سدیم استئارات و سدیم پالمیتات به عنوان ژلانت استفاده می شود. استفاده از سدیم استئارات در مام های گلایکولی به مراتب نتیجه بهتری دارد نسبت مام های الکلی. به عبارت دیگر بهتر است از سدیم استئارات در فرمول های گلایکولی استفاده شود. شایان ذکر است, استفاده از مخلوط نمک های اسید استئاریک مانند سدیم پالمیتات, سدیم استئارات, سدیم آراشیدات و سدیم بهنات قوام بهتری به محصول می دهد.
سایر مواد
از شفاف کننده ها یا حل کننده ها ممکن است برای ارتقاء وضوح مام و کاهش پتانسیل شره کردن استفاده شود به خصوص هنگامی که از سطح بالایی از رایحه استفاده می شود. همچنین از سورفاکتانت های غیر یونی مانند PPG-3 Mististyl Ether یا ایزو استئارات 20 برای افزایش تعادل HLB استفاده می شود.
گاهی اوقات داروهای ضد میکروبی برای مهار رشد میکروارگانیسم ها در زیر بغل اضافه می شود. این می تواند به کاهش بوی بد زیر بغل کمک کند زیرا باکتری های خاصی عرق و سبوم را به مواد فرار و بدبو متابولیزه می کنند. تریکلوزان همچنان رایج ترین ضد میکروب مورد استفاده می باشد، اگرچه فشارهای زیادی باعث حذف آن از برخی محصولات گردیده و مواردی از جمله عصاره های گیاهی خاص و کلرید نقره جایگزین آن شده است.
عطر (پرفیوم) اغلب در دئودورانت ها استفاده می شود و در غیاب مواد ضد میکروبی، تنها مسئول اثر “بوی دهی” محصول است. اسانس استفاده شده برای دئودورانت به احتمال زیاد با اسانس استفاده شده برای محصولات مبتنی بر امولسیون متفاوت است زیرا هیچ فاز روغنی برای حل کردن اسانس وجود ندارد. بنابراین، احتمالا قطبی تر است.
عوامل کیلیت کننده، مانند دی سدیم EDTA یا تترا سدیم EDTA، ممکن است برای حذف یون های چند ظرفیتی استفاده شود. یون های چند ظرفیتی ممکن است از طریق آب یا عصاره های آبی یا گلیکولیک به محصول اضافه شوند. بسیاری از این یون ها می توانند اکسیداسیون مواد غیر اشباع (مواد با پیوندهای دوگانه کربن-کربن) را تقویت کنند. با غیر فعال کردن یونهای فلزی، چلانتها (چنگاله) پایداری عطر را افزایش میدهند و در نتیجه ماندگاری محصول را افزایش میدهند.
گاهی اوقات عوامل خنثی کننده اضافه می شوند تا شفافیت محصول را بهبود بخشند و یا اطمینان حاصل کنند که pH مورد نظر برای مام استیک (معمولاً حدود 9) برآورده شود. استئارات سدیم که به عنوان ژل برای دئودورانت مام استیک فروخته می شود، معمولاً دارای مقدار کمی اسید چرب آزاد است. این خاصیت قلیایی مام استیک را محدود میکند، اما همچنین میتواند باعث ایجاد تیرگی ناشی از اسید آزاد شود. قلیایی هایی که ممکن است برای خنثی کردن اسید چرب آزاد استفاده شوند عبارتند از امینومتیل پروپانول، پولوکسامین 1307، هیدروکسید سدیم و حتی تترا سدیم EDTA (بله، می تواند دو عملکردی باشد!).
یک آنتی اکسیدان، معمولاً BHT، ممکن است به عنوان یک جایگزین یا مکمل برای اثرات تثبیت کننده کلانت ها اضافه شود. باز هم، پس هدف افزایش ماندگاری با کاهش فرآیندهای اکسیداتیو است.
رنگ ها ممکن است در سطح بسیار پایین به دلیل مزایای زیبایی آن ها اضافه شوند. میزان استفاده از این رنگ های محلول در آب یا الکل به قدری کم است که لکه شدن پوست و پارچه به ندرت یک نگرانی موجه است.